Eerst en vooral wordt er voldoende tijd genomen om de cliënt zijn verhaal te laten doen en wordt er uitgebreid stilgestaan bij de vraag waar het niet meer gaat. Dit plotse vastzitten is meestal de directe aanleiding om een psycholoog te raadplegen. Soms kan één enkel gebrek voldoende zijn om de cliënt weer op weg te helpen. Soms is het nodig een meer diepgaande therapie te volgen.

Door te gaan spreken met een neutrale luisteraar kan er door een vrij spreken meer inzicht verkregen worden in het ontstaan en dynamiek van de symptomen. Er wordt een ruimte aangeboden waarin via vrije associatie verschillende levensdomeinen aan bod kunnen komen. De ervaring leert immers dat problemen of symptomen niet te herleiden zijn tot de klacht op zich, maar in een ruimer kader gepositioneerd moeten worden. Het spreekt dan ook voor zich dat de duur van de therapie variabel is en afhankelijk van de specifieke aard van de problematiek.

De psycholoog kan, afhankelijk van de problemen en de fase van de behandeling, meer ondersteunend werken of, via vrije associatie, de cliënt zelf laten ontdekken waar het probleem zijn oorsprong vindt. Op die manier krijgt de cliënt de mogelijkheid om zelf tot diepere inzichten te komen, inzichten die noodzakelijk zijn om iets aan de problematische situatie te kunnen veranderen. Daar veranderingen moeilijk zijn, wordt er steeds gewerkt aan het tempo van de cliënt.

De problemen waarover het kan gaan, kunnen zeer algemeen als heel specifiek zijn.

Het kan gaan over vage klachten zoals een onbestemd gevoel van onbehagen, neiging tot depressie, niet meer weten hoe het verder moet, geen keuze kunnen maken, twijfels over werk en relatie, angst en paniekgevoelens zonder aanwijsbare reden, wisselende stemmingen, piekeren..

Ook meer specifiek problemen kunnen aan bod komen. Zoals onder meer relatieproblemen, sociale angst, specifiek fobieën, seksuele problemen, problemen rond zwangerschap en vruchtbaarheid, eetstoornissen, dwanghandelingen en dwanggedachten, lichamelijk klachten met een psychische oorzaak (duizeligheid, hartkloppingen, beven, slapeloosheid, pijn, ...) agressie, verlies en rouw, traumaverwerking, burn-out...

Voor adolescenten kan het eveneens gaan over schoolproblemen, problemen met gezag, assertiviteitsproblemen, problemen horende bij de puberteit.

Veel van deze problemen hebben betrekking op relaties met anderen en vinden ook in die relaties hun ontstaan. Vaak hebben ze een historiek van vele jaren en steken ze met een zekere regelmaat en in meer of minder acute fasen de kop op. Het raadplegen van een psycholoog wordt dan een eerste stap om hier een beter inzicht in te krijgen.